top of page

Proton Tedavisi Nedir

Ernest O. Lawrence

Proton Tedavisinin Tarihçesi

1900'lerin başlarında Ernest Rutherford'ın araştırması, protonları keşfettiği atomun ilk 'bölünmesine' yol açan bir nükleer reaksiyonla sonuçlandı.  Ernest Rutherford keşfine ilk anlamına gelen Yunanca "protos" sözcüğünden yola çıkarak "protonlar" adını verdi. Ayrıca yüklü parçacıkların (protonlar ve hafif iyonlar) maddede sınırlı bir aralığa sahip olduğu keşfedildi. Yolları boyunca hız kaybettikçe iyonlaşmaya neden olma etkileşim olasılığı artar, böylece yüklü parçacığın enerjisiyle orantılı bir derinlikte biriken dozun zirvesi oluşur. Bu pikin ötesinde, başka doz biriktirilmez. 

 

Bu bilimsel fenomen o zamanlar William Bragg tarafından tanımlandı. 1930'da Amerikalı fizikçi Ernest O. Lawrence ve arkadaşları, protonu kanser tedavisi uygulamaları için yeterince yüksek bir enerjiye hızlandırmak için siklotron'u icat eden ilk kişilerdi. 1929'da siklotron'u icat edip 1930'larda parçacık hızlandırıcı olarak geliştirdi.

ve bu çalışmayla 1939 Nobel Fizik Ödülü'nü kazandı. 1931'de Radyasyon Laboratuvarı'nı kurdu ve daha sonra burası Lawrence Berkeley Laboratuvarı adını aldı. On yıl sonra, 340 MeV proton üretme kapasitesine 184 inç çapında olan senkrosiklotronun gelişmiş versiyonu devreye alındı.

Dr. Robert Rathburn Wilson, 1946'da Harvard Üniversitesi Fizik Bölümündeyken proton ışınlarının kanser tedavisinde kullanılabileceği fikrini öne süren ufuk açıcı bir makale yazdı.  Fotonlar veya X ışınları ile karşılaştırıldığında protonlar ve ağır yüklü parçacıklar için derinlik-doz eğrisinin temel fiziksel özelliğini tanımladı. Tümör yolunda ışın vücuda girerken parçacık ışınlarının enerjilerini bırakma şeklini açıkladı: önce daha az miktarda enerji salınır ve ardından yolunun sonunda çok daha büyük miktarda ışın enerjisi salınır (Bragg Zirvesi) ve sonra tamamen durur.


Wilson, II. Dünya Savaşı sırasında (“Manhattan Projesi”) nükleer silahların geliştirilmesinde de önemli bir rol oynadı; ama daha sonra nükleer fizik odağını insanlığın iyiliği için tıbbi uygulamaya kaydırmayı seçti. Wilson'ın çok başarılı bir heykeltıraş ve mimar olmasına ek olarak, daha sonra Fermi Laboratuvarı'nın geliştirilmesinden sorumlu oldu ve kurucu direktörü oldu.

Dr. Robert Wilson

Amerikalı bir fizikçi olan Dr. Robert Rathburn Wilson, 1946'da yazdığı ufuk açıcı makalesinde kanser tedavisi için proton ışın tedavisinin kullanımını öneren ilk kişiydi. O, “proton tedavisinin babası” olarak kabul ediliyor.

bottom of page